Hangen (en wurgen?)

Deze keer zal ik heel in het algemeen wat schrijven over de manier waarop de meeste Nederlanders en Portugezen hun vrije tijd besteden. Dat is natuurlijk wel een beetje linke soep, want iedereen heeft daar zo zijn eigen ideeën over, maar toch hebben we door de jaren heen aardig wat verzuchtingen gehad van mensen met de éne nationaliteit over mensen met de ándere nationaliteit, die ik u niet wil onthouden.

hangen

Zo verzuchtte laatst weer iemand – en hij was zeker niet de eerste – dat Portugezen zo “hangen” als ze als groep(je) samen zijn; “alles draait om het eten, daar is steevast érg veel van zodat iedereen altijd veel teveel eet en/of drinkt en verder de hele middag helemaal niets doet, behalve hangen en kletsen, kletsen, kletsen”.

Portugezen op hun beurt hebben door de jaren heen vaak geklaagd over enerzijds het gebrek aan improvisatie en van hun Nederlandse vrienden en familie (“alles staat vast”), en anderzijds het gemis van rustmomenten in het dagelijkse leven van rennen en vliegen en “even niets meer hoeven”. Hoe vaak hadden ze geen zin meer in een etentje met die-en-die, maar was er geen sprake van níet gaan, want “afspraak is afspraak”. Of, om diezelfde reden, ondanks regen tóch moeten wandelen of buiten zijn.

In Portugal laat men de invulling van de vrije tijd dan ook wat meer van het weer afhangen; als het regent snapt iedereen dan de geplande barbecue of feestje niet doorgaat, dat wordt stilzwijgend uitgesteld tot een droge dag.

Het Nederlandse volk steekt verder – hoezeer men ook beweert dat het vandaag de dag steeds minder klopt -  veel tijd in wandelen, reizen, het bezoeken van festivals en musea, enzovoorts.

Een andere activiteit die Nederlanders tekent is lezen. Het ultieme genot van de meeste Nederlanders is “op de bank met een goed boek”. En dat is weer iets waar de gemiddelde Portugees niets van snapt. Niet dat ze niet lezen, dat doen ze best wel, maar níet in gezelschap en zeker niet zo vol overgave als de Nederlanders.

Plannen en schema’s

Ik denk dat groepsgedragingen vooral heel veel vertellen over de aandacht die binnen de cultuur waarin je opgroeit wordt gegeven aan het samenzijn. Op Nederlandse verjaardagspartijtjes bijvoorbeeld, worden spelletjes gespeeld met de kinderen en worden die op hun niveau vermaakt en bezig gehouden. Doorsnee Portugese kinderfeestjes zijn eigenlijk meer familiefeestjes, waarbij iedereen door elkaar loopt, eet en drinkt, zonder dat er (behalve natuurlijk de taart en de cadeaus) speciale aandacht is voor jarige. De kinderen vinden elkaar wel en vermaken zichzelf.

Nederlanders en Portugezen ervaren samenzijn en de invulling van vrije tijd blijkbaar op een andere manier en geven er een ander gewicht aan. Voor Portugezen geldt over het algemeen: als alles gepland en van tevoren ingevuld gaat worden is het geen vrije tijd meer. De drukke werkdagen en de avonden waarop men laat thuiskomt door de week worden in het weekend afgeschud door samen te komen, uitgebreid samen te eten en niet te hoeven voldoen aan plannen en schema’s.

De gespreksonderwerpen aan de doorsnee – Portugese én Nederlandse - lunchtafel hebben de laatste jaren natuurlijk vaak te maken met de lastige situatie waarin het land en de gemiddelde bewoner, zich bevinden – en dat onderwerp is vandaag de dag natuurlijk universeel...